چگونه یک هاست مناسب انتخاب کنیم؟ این سوال را بسیاری از افرادی که می خواهند یک سایت ایجاد کنند، می‌پرسند. برای پاسخ به این سوال باید انواع هاست را بررسی کنیم و ببینیم که چه نیازها و انتظاراتی از هاست خود داریم؟
هاست‌های رایگان
اگر کار شما یک کار تفننی و [فعلا] غیرجدی است، توصیه می‌کنم پول خود را هدر ندهید. هاست‌های رایگان هر کدام محدودیت خاص خود را دارند (برخی محدودیت در حجم کل و برخی محدودیت در حجم یک فایل و ...) اما بسیاری از آنها برای نصب یک وبلاگ وردپرسی یا یک فاروم (انجمن گفتگو) مناسب هستند.
در هاست‌های رایگان، هزینه هاست که رایگان است. در مورد دامنه هم تمام هاست‌های رایگان، یک زیردامنه در اختیار شما قرار می‌دهند تا شما مجبور نباشید هزینه دامنه را بپردازید. اما اگر دامنه خودتان را قبلا ثبت کردید و می‌خواهید از ابتدا به عنوان یک برند فعالیت کنید، باز هم بسیاری از هاست‌های رایگان (از جمله دو سرویس اشاره شده در بالا) این امکان را به شما می‌دهند که از دامنه اختصاصی خود استفاده کنید.
بسیاری از افراد، ایده‌ای در ذهن دارند و تصور می‌کنند که ایده شان بسیار عالی‌است و بعد از دو سه ماه، روزی صد هزار بیننده خواهد داشت(!) و با تکیه به همین تصورات، اقدام به تهیه یک هاست گران قیمت می‌کنند و پس از مدتی سرخورده می‌شوند چون سایت‌شان آن آمار خیالی را نداشته و آن ها پول خود را به هدر داده‌اند.
من به همه دوستانی که قصد دارند سایتی را استارت بزنند که در مورد آینده آن مطمئن نیستند و تصمیم محکمی برای تکیه بر آن ندارند، توصیه می‌کنم که هاست رایگان استفاده کنند. طبعا اگر پس از گذشت چند ماه مشاهده کردید که تصورات و تخمین‌های شما درست از آب درآمده است و سایت شما قابل سرمایه گذاری است، می‌توانید در عرض چند دقیقه به یک سرور و هاست گران‌تر و با کیفیت بالاتر مهاجرت کنید.
هاست اشتراکی
در هاست اشتراکی شما و دیگر مشتریان - که ممکن است تعدادشان به هزاران نفر هم برسد - همگی بر روی یک سرور قرار دارید و منابع سرور (حافظه Ram و پردازنده و پهنای باند اتصال سرور به اینترنت و ...) همگی بین کاربران مشترک است لذا اگر یک یا چند تا از سایت‌های مشتریان از منابع بیشتری استفاده کنند، منابع کمتری برای بقیه باقی می‌ماند و سرعت نمایش سایت آنها کاهش می‌یابد.
هاست اشتراکی برای سایت‌های کم‌بازدید (مثلا کمتر از هزار بازدید روزانه) توصیه می‌شود. در صورتی که بازدید سایت شما بالاتر رفت یا سرعت سایت شما کاهش یافت (زمان پاسخ‌دهی به دستور ping و اجرای کوئری‌های دیتابیس)، بهتر است به فکر انتقال به سروری قوی‌تر (سرور مجازی vps) باشید.
آنچه تحت عنوان هاست نامحدود فروخته می‌شود نیز فقط کلاه‌برداری از مشتریان کم‌اطلاع است. این هاست‌ها نیز یک هاست اشتراکی هستند که صاحب آن برای جذب مشتری بیشتر و سود بیشتر اقدام به ارائه آن تحت عنوان نامحدود (!) می‌کنند اما وقتی حجم اطلاعات یا بازدید یک مشتری بالا رود، مسئول سرور محترمانه از او می‌خواهد که سرور را ترک کند. البته برخی از هاست‌های نامحدود، باکیفیت‌تر هستند اما آنها نیز مشکلات خاص خود را دارند مثلا اگر اطلاعات شما زیاد باشد (فرضا 20 گیگ)، امکان تهیه بکآپ یا انتقال بی‌دردسر اطلاعات به یک سرور دیگر را به شما نمی‌دهند.
هزینه سرورهای اشتراکی بسیار ارزان بوده و معمولا حدود 10 تا 100 دلار در سال است.
سرور مجازی (VPS) و سرور اختصاصی (dedicated server)
فقط سنگینی سایت (اطلاعات یا بازدید بالا) نیست که کاربران را مجبور به ترک هاست اشتراکی می‌کند. امنیت هم مساله مهمی است. اگر سایت شما سایت حساسی باشد و افشای اطلاعات مشتریان یا کدهای شما اهمیت فوق العاده بالایی داشته باشد، لازم است حتما به سراغ سرور مجازی یا سرور اختصاصی بروید چون در سرور اشتراکی، اگر سرور یا حتی یکی از هزاران سایت روی آن دارای مشکل امنیتی باشد، امکان نفوذ به تمام سایت‌های دیگر سرور محتمل است.
سرور اختصاصی، مانند یک کیس کامل است که در اختیار شماست. ram و cpu و hard و ... همگی همان چیزی است که شما انتخاب می‌کنید و واقعا هم همان قطعات روی یک سرور برای شما نصب می‌شود. حتی انتخاب سیستم‌عامل سرور و سایر برنامه‌ها نیز در اختیار شماست.
سرور مجازی شبیه سرور اختصاصی است با این تفاوت که از دید شما سرور اختصاصی است اما در واقع، از نظر سخت افزار یک سرور اختصاصی با کمک نرم افزارهای مجازی‌ساز، به تعداد محدودی سرور کاملا مجزای مجازی تقسیم شده است.
لذا سرور مجازی بخشی از یک سرور اختصاصی است (مثلا یک دهم آن) و همچنین تعریف مشتری جدید، سهولت بیشتری برای مدیر سرور دارد لذا سرور مجازی از نظر قیمت، معمولا بسیار ارزان‌تر است مثلا 25 دلار در ماه. همچنین مدیریت و پیکره‌بندی اولیه نرم افزاری، مشتری را از پرداخت هزینه مدیریت سرور معاف می‌کند و همین دلایل باعث می‌شود که بسیاری از سایت‌های متوسط یا سایت‌هایی که صاحبانشان توانایی پرداخت هزینه بالا را ندارند، سرور مجازی را بر اختصاصی ترجیح دهند.
کسانی که برای سایتهایـشان سرور اختصاصی تهیه می‌کنند، معمولا باید هزینه بالاتری را بپردازند. حداقل 100 دلار در ماه برای اجاره خود سرور و همچنین پرداخت هزینه مدیریت نرم افزارهای سرور که بسته به میزان ساعت اختصاص یافته خواهد بود. (بین 10 تا 50 دلار برای یک ساعت کار سرور منیجر)
دقت کنید که برخی نرم افزارهای نصب شده بر روی سرور اختصاصی یا مجازی، رایگان نیست و لذا شما مجبور به پرداخت هزینه قانونی آن هستید. مثلا اگر شما برای کنترل پنل هاست خود مایل به استفاده از cPanel یا direct admin یا plesk و ... باشید، لازم است هزینه آن را جدا بپردازید. امری که در مورد هاست اشتراکی، به دلیل سرشکن شدن هزینه آن بر روی هزاران یوزر آن، هزینه ناچیزی می‌شود.
هاست ریسلر (نمایندگی میزبانی) دیگر چیست؟!
اگر شما مراجعین و مشتریان زیادی دارید که نیاز به هاست دارند، بجای اینکه برای هر کدام از آنها به صورت مجزا هاست خریداری کنید، می‌توانید خودتان فروشنده شوید!
برای این کار کافی است یک «سرور مجازی» یا حتی «نمایندگی میزبانی» (که همان هاست اشتراکی است)، خریداری کنید (مثلا به قیمت سالانه 100 الی 200 دلار) و سپس از طریق کنترل پنلی که در اختیار شماست، هاست‌های اشتراکی (با کنترل پنل مجزا) برای کاربران تعریف کنید و به مشتریان‌تان بفروشید.
سرور و هاست ویندوزی بخرم یا لینوکسی؟
اگر سایت شما با زبان asp نوشته شده، مجبور هستید سرورهای ویندوزی تهیه کنید. سرورهای ویندوزی از نظر پایداری و امنیت به پای سرورهای لینوکسی نمی‌رسند و از سویی نیز به دلیل رایگان نبودن سیستم‌عامل و برخی برنامه‌های ضروری windows, ms sql server و ... هزینه بالاتری دارند.
کلود یا سرویس ابری چیست؟
سرویس ابری، جایگزین خوب و به صرفه‌ای برای میزبانی اشتراکی محسوب می‌شود که مخاطرات امنیتی آن را ندارد و همچنین حق شما در منابع سخت افزاری سرور، مقداری مشخص است و توسط دیگر شرکاء نمی‌تواند دزدیده شود!
در سرویس ابری شما به اندازه منابع مورد نیاز خود پول می‌دهید و هز زمان که حس کردید مثلا پردازنده ، رم ، حافظه ، پهنای باند و ... بیشتری نیاز دارید، به سادگی می‌توانید آن را ارتقاء دهید.
موقعیت و مکان جغرافیایی هاست مهم است؟
بله! این مساله از دو جنبه مهم است:
1. زمانی که اکثر بازدیدکنندگان سایت شما در یک کشور خاص هستند، انتخاب سروری که در آن کشور است، موجب سرعت پاسخ‌دهی بالاتر می‌گردد.
البته استثنائا در مورد ایران، به دلیل آپتایم پایین‌تر سرورهای ایرانی و همچنین کم بودن پهنای باند آن، انتخاب سرور ایرانی لزوما گزینه بهتری نسبت به سرور خارجی نیست.
2. مساله کپی رایت (حق استنساخ)
اگر شما سرور خود را از یک کشور (مثلا فرانسه) انتخاب کنید که به قانون کپی رایت بسیار اهمیت می‌دهد، آنگاه نمی‌توانید فایلی که مجوز انتشار آن را ندارید را پخش کنید چون اگر صاحب آن اثر شکایت کند، شما جریمه خواهید شد و همچنین مسئول سرور ممکن است اکانت شما و کل سایت‌تان را معلق (Suspend) کند.
به همین دلیل کسانی که به دنبال نقض کپی رایت هستند (مثل بسیاری از سایت‌های دانلود غیرقانونی نرم افزار) مجبور هستند از سرورهای واقع در برخی کشورهای خاص (مثل هلند) استفاده کنند.