اگر سایت شما چندین صفحه با کلمه کلیدی یکسان داشته باشد، دچار کنیبالیزیشن شده. اگر از یک متخصص سئو در این مورد سوال کنید؟
به شما می‌گوید که به دردسر بدی افتاده‌اید و باید هرچه زودتر برای رفع مشکل اقدام کنید. cannibalization همچنین باعث افت رتبه در گوگل می‌شود. اینجا قصد داریم تا به طور کامل به بررسی کنیبالیزیشن و اینکه از چه روش‌هایی می‌توان آن را شناسایی و برطرف کرد، بپردازیم.
cannibalization در seo چیست
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اگر چندین صفحه با یک کلمه کلیدی داشته باشند بسیار خوب است. با این حال همین موضوع باعث ایجاد مشکلات فراوانی خواهد شد که در ادامه مطلب برایتان شرح خواهیم داد. اگر بخواهیم یک تعریف کامل و جامع از کنیبالیزیشن بگوییم:
کنیبالیزیشن یعنی وجود صفحاتی در یک سایت که تمرکزشان روی کلمات کلیدی یکسان است.
بگذارید موضوع را با یک مثال ساده برایتان توضیح دهیم. فرض کنیم که شما می‌خواهید دو جسم (با وزن یکسان) را همزمان با هم روی زمین بکشید. این یعنی نیروی شما باید بین این دو جسم تقسیم شود. حالا اگر یکی از این اجسام نباشد و فقط بخواهید یک جسم را بکشید چه می‌شود؟ طبیعی است که نیرویی که در حاالت اول بین دو جسم تقسیم می‌شد، اینجا صرف کشیدن یک جسم می‌شود و شما می‌توانید برای کشیدن آن دوبرابر حالت قبلی نیرو بگذارید.
ماجرای cannibalization هم همین است. وقتی چند صفحه با کلمه کلیدی یکسان داشته باشید، نیرویی که صرف رتبه گرفتن این صفحات می‌شود، تقسیم خواهد شد و هیچ‌کدام از صفحات آن طور که باید و شاید رتبه نمی‌گیرند و اعتبار به دست نمی‌آورند. نام دیگر کنیبالیزیشن همنوع خواری است.
کنیبالیزیشن به سئو چه آسیبی می‌زند؟
همانطور که گفتیم کنیبالیزیشن هم‌پوشانی کلمات کلیدی و تداخل تمرکز در محتواهای مشابه به شمار می‌رود. رتبه‌بندی و ارزش سایت به نداشتن شباهت کلمات کلیدی یکسان و برابر است. پس هر چه کنیبالیزیشن سایت بیشتر باشد به مراتب سایت کم‌ارزشتری خواهید داشت. تعداد بی‌نهایتی از سایت‌ها در گوگل وجود دارند که سایت شما در حال رقابت با آن‌ها است. هرچه ارزش سایت کمتر شود رقابت بین دیگر سایت‌ها سخت‌تر و رتبه‌بندی آن نیز کمتر می‌شود.
آسیب اصلی کنیبالیزیشن به دلیل حالت رقابتی است که بین صفحات مختلف سایت برای رتبه گرفتن ایجاد می‌کند. وقتی صفحات سایت خود شما برای رسیدن به جایگاه بالاتر با هم رقابت می‌کنند، اعتبار سایت شما کم می‌شود و توانی برای رقابت با سایت‌های دیگر نخواهد داشت. چرا؟ چون تمام انرژی‌اش صرف رقابت خودش با خودش شده.
چطور بفهمیم سایت ما دچار conniblization شده است
ساده‌ترین روش برای شناخت مشکل کنیبالیزیشن تشخیص رتبه محتوای خودتان بین سایر محتواهای هم موضوع در گوگل است. این روش به این صورت است که پس از نوشتن محتوا با موضوع درخواستی به گوگل مراجعه کنید و در قسمت جست‌وجو نام محتوای خود را بنویسید. اگر چندین محتوای مشابه از سایت خودتان در صفحه اول سرچ دیدید یعنی سایت شما دچار کنیبالیزیشن شده است و بهتر است هر چه سریع‌تر برای رفع مشکل اقدام کنید.
شاید تصور کنید کنیبالیزیشن فقط برای مقالات سایت صورت می‌گیرد در حالی که conniblization ممکن است برای صفحات مختلفی از جمله محصولات، دسته بندی‌ها، برچسب‌ها، بین دو مقاله و بین صفحه اصلی با صفحات دیگر صورت گیرد. از این رو، فهمیدن اینکه سایتتان دچار این مشکل شده است یا خیر بسیار ضروری است. روش‌های متعددی برای این کار وجود دارد که در ادامه به شرح آنان خواهیم پرداخت:
گوگل سرچ کنسول (Google search consule)
سرچ کنسول گوگل یک ابزار موثر جهت تشخیص مشکلات سایت است که در جهت تحلیل و رفع این مشکلات کمک‌های زیادی را به سئوکاران می‌کند. شما با به کار بردن گوگل سرچ کنسول می‌توانید در هر موقع اطلاعات کافی از سایت خود داشته باشید. با بررسی این اطلاعات و تشخیص مشکلات سایت خود شانس شما در بهبود و بالا بردن رتبه سایت بسیار بیشتر و موثرتر خواهد بود.
برای این کار ابتدا لازم است سایت خود را به گوگل سرچ کنسول (Google search consule) متصل کنید. سپس گزینه مربوط به performance را کلیک کنید. بعد از آن تمامی کلیدواژه‌هایی که در سایت خود از آن استفاده و ترافیک دریافت کرده‌اید قابل مشاهده است. هم‌اکنون می‌توانید اقدام به رفع مشکلات سایت خود کنید.
روش جستجو به صورت کوئری یا site
از دیگر روش‌هایی که می‌توان فهمید سایت دچار کنیبالیزیشن شده است یا خیر جستجو به صورت کوئری یا site است. جستجوی کوئری برحسب توانایی که دارد می‌تواند سایت و محتواهای مختلف را تحلیل و بررسی کند.
روش انجام این تکنیک بسیار ساده است. فقط کافی است site: example.com keyword را در گوگل جستجو کنید. واضح است که در بخش example.com باید نام سایت مورد نظر خود را وارد کنید و keyword کلمه کلیدی است که می‌خواهید آن را مورد بررسی قرار دهید. با انجام دادن این روش گوگل صفحاتی را که با این کلمه کلیدی ایندکس شده‌اند، به شما نشان خواهد داد.
معایب conniblization چیست
کنیبالیزیشن باعث ایجاد مشکلاتی در سایت خواهد شد. بیایید ببینیم این تداخل کلمات کلیدی چه آسیب‌هایی را به همراه دارد:
- نوسان و کاهش رتبه سایت
هنگامی که دو مقاله با کلمات کلیدی یکسان داشته باشید گوگل نمی‌تواند در تشخیص اینکه کدام صفحه بهتر است و باید آن را به کاربر نشان دهد تصمیم بگیرد. همچنین به دنبال آن CTR، بک لینک‌ها در مقالات و پست‌های سایت شما تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و باعث کاهش رتبه و نوسان آن‌ها می‌شود. همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند و رتبه کلی و اعتبار شما کاهش می‌یابد.
- رقابت با خود
افراد زیادی فکر می‌کنند که اگر چندین صفحه با کلمات کلیدی یکسان داشته باشند امکان پیروزی در رقابت با دیگران بیشتر می‌شود؛ در حالی که این طرز فکر کاملا اشتباه است و تداخل عنوان‌های صفحات مختلف فقط شرایط رقابت با خود را فراهم می‌کند. اگر سایت شما دچار کنیبالیزیشن یا همنوع خواری است بهتر است هر چه سریع‌تر اقدام به رفع مشکل کنید.
- جایگاه گرفتن صفحات اشتباهی
جایگاه گرفتن صفحات اشتباه باعث تاثیر منفی در سئو خواهد شد. فرض کنید مقاله‌ای مفید و کاربردی با تعداد کلمه مناسب در سایت منتشر کرده‌اید و رتبه خوبی را به مرور زمان دریافت کرده‌اید. حال اگر با همان کلمه کلیدی یک صفحه دیگر ایجاد کنید باعث می‌شود تا یک روز در رتبه‌های برتر قرار بگیرید و روز دیگر در صفحات دورتر یا در رتبه‌های آخر قرار بگیرید. این کار باعث می‌شود تا صفحاتی که ارزش نسبتا چندانی ندارند ایندکس شود.
- کاهش تعداد کلیک
دلیل دیگری که بسیار مهم و حیاتی است کاهش میزان کلیک‌ها در سایت است. فرض کنید قبل از اینکه سایتتان دچار کنیبالیزیشن شود، تعداد کلیک‌های سایتتان به میزان قابل توجهی رسیده بود و هر روز تعداد زیادی ورودی می‌گرفتید و به نسبت آن محصولات و خدماتی که داشتید را به مخاطبان ارائه می‌دادید، اما با دچار شدن به conniblization شاهد کاهش تعداد کلیک خواهید بود و به نسبت آن میزان خرید و فروش محصولات و خدمات کاهش می‌یابد.
سایت خود را از نظر کلمات کلیدی و میزان تکرار شدن آن‌ها چندین بار مورد بررسی قرار دهید. پس از انتخاب کلمات کلیدی تکراری می‌توانید آن‌ها راا باهم ادغام کنید. حتما دقت کنید که این کار باید به صورتی انجام گیرد که به آسیب دیگری در سایت منجر نشود. هنگام ادغام کردن محتوا این را در نظر بگیرید که جملات یکپارچگی لازم را داشته باشند و موضوع اصلی محتوا دور نشده و به کلی عوض نشود.
مشکلات کنیبالیزیشن در سایت های بزرگ
در هنگام نوشتن محتوا ممکن است در طی کار با چند محتوا با یک موضوع شبیه به هم سر و کار داشته باشید. بعد از ایندکس شدن این صفحات متوجه می‌شوید که با هم تداخل دارند. در این صورت کاربری که می‌خواهد یک موضوع برای جست‌وجو گزینش کند دچار اشتباه خواهد شد؛ زیرا گوگل علاوه بر موضوع اصلی محتوا محتواهای مشابه را نیز به او نشان می‌دهد. این مشکل دلیل اصلی آسیب‌رسانی کنیبالیزیشن است.
سایت‌های بزرگ بیشترین آسیب را از لحاظ کنیبالیزیشن می‌بینند. برای رفع این مشکل و خسارت مالی و مشکلات ناشی از آن باید در اسرع وقت از کنیبالیزیشن جلوگیری کرد. برای مثال در سایت‌های فروشگاهی کنیبالیزیشن موجب می‌شود تا نرخ کلیک پایین بیاید و به دنبال آن خریدی صورت نگیرد. در این صورت سایت کم کم دچار ورشکستگی می‌شود. از این سو، کشف و حل مشکلات کنیبالیزیشن برای سایت‌های بزرگ از اهمیت به سزایی برخوردار است. پس صاحب سایت بزرگ باید به صورت حرفه‌ای به رفع مشکل بپردازند.
طریقه برطرف کردن مشکل conniblization در سئو سایت
ابتدا باید سایت خود را به خوبی بشناسید و به دنبال صفحاتی بگردید که با هم تداخل پیدا کرده‌اند. به طور کلی راه‌های متعددی برای برطرف کردن مشکل کنیبالیزیشن (conniblization) وجود دارد که در زیر به تمامی موارد تک به تک اشاره می‌شود.
- ادغام تمام صفحات در یک مقاله طولانی
پس از جست‌وجوی معایب سایت خود به موضوع و هدف محتوا دقت کنید. محتواهای مهم و غیرمهم را از هم جدا کنید. هنگام انتخاب محتوا برای حذف از محتوای کم اهمیت شروع کنید. پس از این فرایندها نوبت به حذف محتواهای بی‌ارزش می‌رسد. بعضی مواقع هم نیازی به حذف موضوع نیست؛ بلکه یکی از بهترین و کارآمدترین روش‌ها در این خصوص این است که مطالبی را که تکه تکه در صفحات مختلف نگاشته شده است را جمع‌آوری کرده و به صورت یک مقاله بلند ولی مفید دربیاورید. با این کار هم هدف‌گذاری شما برای سایتتان مشخص خواهد شد و هم موتورهای جستجو سردرگم نخواهند شد. به عبارتی نوسان رتبه سایت را تجربه نخواهید کرد.
- ریدایرکت کردن
همانطور که گفتیم شما چندین صفحه با کلمات کلیدی یکسان دارید که باید از بین آن‌ها یکی را انتخاب کرده و بقیه را حذف کنید. برای این کار می‌توانید از ریدایرکت 301 استفاده کنید. ریدایرکت کردن یکی از آسان‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها برای حل مشکل کنبالیزیشن است. فقط حتما به این مورد توجه کنید که لینک‌های داخلی به صفحات مورد نظر خود را به روز رسانی و آپدیت کنید. همچنین باید به این مورد توجه داشته باشید که لینک‌هایی که حذف کرده‌اید باید در هفته‌های آتی (معمولا چند هفته آینده) از اینکدس گوگل خارج شوند.
- تگ کنونیکال
هنگامی که قادر به حذف صفحات نبودید می‌توانید از روش کنونیکال استفاده کنید. تگ کنونیکال به معنی گزینش یک لینک منتخب از بین تعداد لینک‌های متفاوت از محتواهای مختلف شناخته می‌شود. زمانی که بخواهید یک محتوای مهم را در بین تاپ‌ترین محتواهای خودتان قرار دهید باید لینک آن محتوا را به عنوان تگ کنونیکال به گوگل ارائه دهید. با این کار می‌توانید تضمین کنید که سیگنال‌های رتبه‌بندی، همانند ارزش لینک به صفحه اصلی و مورد نظر شما نسبت داده می‌شوند. از این سو در این روش هیچ کدام از صفحات حذف یا از بین نخواهند رفت بلکه کاربران می‌توانند به همه آنان دسترسی داشته باشند.
- اصلاح لینک‌های داخلی
لینک‌ها یک ابزار کمک کننده دیگر برای بهتر کردن سایت و رفع مشکل کنیبالیزیشن محسوب می‌شوند. لینک‌ها محتواها را از هم جدا می‌کند یعنی طوری محتواهای مختلف را جایگاه بندی می‌کند که هر کدام در گوگل رتبه متفاوتی پیدا می‌کنند؛ اما باید در نظر داشته باشید که این روش در بعضی اوقات نمی‌تواند مشکل را حل کند.
- استفاده کردن از تگ noindex
یکی دیگر از روش‌های رفع مشکل کنیبالیزیشن استفاده کردن از تگ noindex است. در صورتی که هیچ کدام از روش‌های ذکر شده بالا برایتان موثر واقع نبود می‌توانید با تگ noindex همه صفحات یکسان و شبیه به هم را به جز صفحه اصلی و مورد هدف خود از ایندکس خارج کنید.
- بهینه سازی و بهبود دوباره صفحات
گاهی اوقات ممکن است ترکیب کردن چندین محتوا صفحات سایت فکر خوبی نباشد. در این صورت بهتر است به بهینه سازی و بهبود دوباره صفحات خود اقدام کنید. برای این کار می‌توانید از بک لینک‌ها و دادن چندین لینک داخلی به همان کلمه کلیدی صفحه مورد نظر خود استفاده کنید تا به شناسایی گوگل و موتورهای جستجو کمک شایانی کند. این کار گاهی اوقات می‌تواند کارساز باشد و نیازی به بقیه موارد ذکر شده بالا نخواهد بود.
سخن آخر
کنیبالیزیشن یکی از مهم‌ترین مشکلات رایج در سئو است. داشتن این مشکل باعث گیج شدن و سردرگمی مخاطبان شما خواهد شد. اگر عملکرد شما در این مرحله برای گذر از این مشکل مناسب نباشد باعث افت رتبه سایت خواهد شد. همچنین افت نرخ کلیک و به دنبال آن کاهش خرید در سایت را تجربه خواهید کرد. رفع کردن مشکلات و مسائل مربوط به کنیبالیزیشن می‌تواند نتایج بسیار مثبتی را به همراه داشته باشد. پس حتما قبل از اینکه شروع به تولید محتوا، کنید کلمات کلیدی را با دقت چندین بار مورد بررسی قرار دهید. برای مشاوره در این زمینه می‌توانید با کارشناسان و مشاوران متخصص پونه مدیا در تماس باشید.
در رابطه با سؤال اول اگر بخواهیم به زبان خیلی ساده کنیبال رو توضیح بدهیم، اینطور در نظر بگیرید که روی یک کوئری خاص چندین صفحه مختلف از سایت، ایمپرژن یا کلیک دارند. در اصل زمانی این اتفاق می افتد که گوگل هدف صفحات را به درستی تشخیص نمیدهد و یا هدف صفحات بسیار به هم نزدیک هستند به عنوان مثال شما دو صفحه مختلف در رابطه با کفش زنانه برند ایکس و کفش زنانه برند ایکس پلاس دارید، اگر نتوانید به درستی هدف این صفحات را برای گوگل مشخص کنید مطمئنا هر دو صفحه شما روی کوئری "کفش زنانه با برند ایکس" ایمپرژن و کلیک خواهند گرفت.
در مورد سوال دوم شما طبق تجربه، در سایت های نوپا می توان گفت که در بیشتر مواقع در ابتدای راه، تمامی محصولات با دسته بندی های سایت همین مشکل را خواهند داشت بنابراین کمی زمان بدهید و با لینکسازی داخلی صحیح، هدف سئویی هر صفحه را برای گوگل مشخص کنید. از محصولات، حتما برای دسته بندی مادر و دسته بندی های فرزند، با انکرتکست های صحیح لینکسازی داخلی انجام دهید.