تفاوتی ندارد در خیابان‌های یک شهر شلوغ گم شوید یا در هزارتوی شهربازی یا حتی در صفحه بهم ریخته یک وب سایت! حس گم شدن ناراحت کننده است و افراد سعی می‌کنند هر چه سریع‌تر از شر این حس خلاص شوند. بنابراین اگر وب سایت شما معماری مناسبی نداشته باشد، بازدیدکننده در عرض چند ثانیه احساس سردرگمی پیدا کرده و سایت را ترک خواهد کرد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت وقتی معماری سایت مناسب نیست، نرخ پرش بالاتر برود و در نتیجه رتبه سایت از نگاه موتورهای جستجو افت پیدا کند. البته صدماتی که معماری بد در سایت به کسب و کار شما وارد می‌کند، محدود به یک مورد نیست. در این مقاله از پونه مدیا می‌خواهیم ببینیم معماری سایت که یکی از اصلی ترین اصطلاحات سئو است، چیست؟ معماری سایت چه اهمیتی دارد؟ بهترین معماری‌های سایت به چه شکل هستند و... لطفا با ما همراه باشید.
معماری سایت چیست؟
معماری سایت، ساختار سلسله مراتبی صفحات سایت است. این ساختار بر اساس لینک‌ها ایجاد می‌شود. معماری سایت باید به گونه‌ای باشد که کاربران به راحتی، اطلاعات مورد نیاز خود را بیابند. همچنین Crawlerها ارتباط بین صفحات مختلف را درک کنند. وقتی معماری سایت مناسب باشد، پیمایش صفحات برای کاربران آسان‌تر خواهد بود و امکان پرش را کاهش می‌دهد. در مقابل، اگر کاربران با سایتی به هم ریخته و سردرگم کننده رو به رو شوند، شک نکنید که در عرض چند ثانیه وب سایت را ترک خواهند کرد.
بدون شک معماری و ساختار وب سایت شما، نقش مهمی در حفظ کاربران و افزایش نرخ تبدیل دارد. پیاده سازی معماری مناسب برای سایت، به معنی بالا بردن رابط کاربری است. شاید محتوا یا محصولات بسیار جذابی در وب سایت شما وجود داشته باشند اما اگر کاربران نتوانند آن‌ها را پیدا کنند بلافاصله سایت را ترک کرده و به سایت رقیبان شما می‌روند.
معماری سایت در ساده‌ترین و منطقی‌ترین حالت شبیه به نموداری درختی است که ریشه آن را home page یا صفحه خانه می‌نامیم. تمام صفحات سایت با لینک به صورت مستقیم و غیر مستقیم به ریشه وصل می‌شوند و همچون شاخه‌ها و برگ‌های نمودار درختی هستند. بر حسب نیاز، ممکن است برخی شاخه‌ها نیز به یکدیگر متصل شوند.
چرا معماری سایت مهم است؟
همان طور که در بخش قبلی گفتیم، وقتی معماری سایت مناسب باشد کاربران می‌توانند اطلاعات مورد نیاز خود را به راحتی پیدا کنند. بنابراین تجربه کاربر مثبت ارزیابی شده و رابط کاربری بهبود می‌یابد. به علاوه وقتی رابطه کاربری قوی داشته باشید موتورهای جستجو، رتبه‌های بالاتری به سایت شما می‌دهند. چرا که کاربران زمان بیشتری در سایت سپری می‌کنند، بین صفحات مختلف رفت و آمد کرده و امکان تبدیل شدن آن‌ها به مشتری افزایش می‌یابد. تمام این موارد از چشم تیزبین گوگل پنهان نمی‌ماند و قطعا تاثیر مثبتی در رتبه‌دهی به سایت شما خواهد داشت.
همچنین وقتی معماری سایت صحیح باشد، Crawlerها درک بهتری از ساختار سایت و ارتباط صفحات پیدا می‌کنند. همین نکته باعث می‌شود Crawlerها ارتباط موضوعی محتوای صفحات سایت را نیز شناسایی نمایند، صفحات را در زمان کمتری ایندکس کنند و در جستجو‌های مرتبط به کاربران نشان دهند.
با توجه به تمام مواردی که گفتیم، معماری سایت در بهبود سئو و بالا بردن تجربه کاربری اهمیت دارد زیرا:
- به موتورهای جستجو کمک می‌کند به شکل موثرتری، صفحات سایت را Crawl کنند.
- بازدیدکنندگان را برای پیمایش صفحات بیشتر، ترغیب می‌کند.
- اعتبار موضوعی صفحات سایت را به کمک لینک سازی داخلی صحیح، افزایش می‌دهد.
- محصولات یا خدمات را به ساده‌ترین شکل ممکن، در دسترس کاربران قرار می‌دهد تا عمل خرید آسان شود (تعداد مشتریان افزایش می‌یابد).
تعدادی از نمونه‌های کاربردی در طراحی معماری سایت را ملاحظه فرمایید.
- ایجاد منوی ساده بالای صفحه سایت: این منو در بالاترین بخش سایت قرار دارد و در همه صفحات قابل رویت است. به این ترتیب، کاربر می‌تواند در هر لحظه به بخش مورد نظر خود دست پیدا کند. بسیار اهمیت دارد که این منو دارای گزینه‌های ضروری باشد اما شلوغ و گمراه کننده به نظر نرسد. برای مثال گزینه‌های خانه، محصولات، درباره ما، تماس با ما جز ضروری‌ترین موارد هستند. همچنین باید کاربر با کلیک بر روی هر گزینه، دقیقا به صفحه مرتبط هدایت شود و به مقصود خود برسد.
- استفاده از URLهای ساده، معنادار و مرتبط با محتوا: هیچ کاربری علاقه ندارد URLهای پیچیده و ظاهرا بدون معنی را بخواند و متوجه شود. بنابراین بهتر است URLهای ساده و معنادار که با محتوای صفحه مرتبط هستند ایجاد کنید. بسیاری از سیستم‌های مدیریت محتوا مانند WordPress به صورت خودکار، بر اساس عنوان صفحه، URLهای معنادار ایجاد می‌کنند. با این حال شما می‌توانید به صورت دستی URLهای بهتری استفاده نمایید. فراموش نکنید که باید سلسله مراتب صفحات سایت، به درستی در URLها رعایت شود.
استفاده از URLهای ساده در بالا بردن رابط کاربری موثر هستند. همچنین از نظر Crawlerهای موتور جستجو، یک امتیاز مثبت به حساب می‌آیند چرا که موضوع صفحات، سلسله مراتب و ارتباط آن‌ها با یکدیگر روشن می‌گردد.
- برای طراحی معماری سایت، از بهترین‌ها در زمینه کسب و کار خود الهام بگیرید: معمولا کاربران به کار کردن با سایت‌های مشهور عادت کرده‌اند و از سایر سایت‌ها همان انتظار را دارند. برای مثال اگر وب سایت فروشگاه آنلاین راه اندازی کرده‌اید می‌توانید برای طراحی معماری آن از آمازون الهام بگیرید. سایت‌های محبوب و بومی‌تر نیز گزینه مناسبی هستند. ببینید برای طراحی سایت این کسب و کارهای بزرگ و موفق، از چه معماری استفاده کردند.
مثلا منوهای ثابت در کدام بخش صفحه نمایش داده می‌شوند، منوی محصولات کجا قرار گرفته، دکمه‌های Call To Action در چه جاهایی نمایش داده می‌شوند، دسته بندی موضوعات بلاگ به چه صورت است و... . سپس با الهام از این سایت‌ها، معماری سایت خود را پیاده سازی نمایید. به این ترتیب کاربران پس از ورود به سایت، با ظاهر آن احساس آشنایی دارند و راحت‌تر می‌توانند صفحات را بازدید کنند یا محصولات را بخرند.
- ظاهر اصلی سایت را ثابت نگه دارید: چنانچه معماری سایت را انجام داده‌اید و کاربران از آن راضی هستند و به راحتی هدف خود را پیدا می‌کنند، لازم نیست المان‌های اصلی را تغییر دهید. برای مثال تم کلی سایت، رنگ لینک‌ها، جای دکمه‌های CTA، جای منوهای اصلی و... . اجازه دهید همه چیز در بهترین حالت خود باقی بماند. اگر بعد از مدت طولانی تصمیم گرفتید به روز رسانی در این زمینه‌ها انجام دهید بهتر است همه چیز را ساده‌تر کنید و تا جایی که امکان دارد برنامه‌های آموزشی ساده و کوتاه برای کاربران تهیه نمایید.
- از الگوی ستونی خوشه‌ای (Pillar-Cluster) برای پیاده سازی لینک‌های داخلی استفاده کنید: برای ایجاد لینک صفحات، بر اساس محتوا، یک صفحه را به عنوان والد (یا Pillar) در نظر بگیرید و برای آن، صفحات فرزند ایجاد کنید. باید ارتباط موضوعی و تناسب بین صفحات والد و فرزند وجود داشته باشد. در این میان مراقب باشید دچار ازدیاد کلمات کلیدی نشوید زیرا گوگل، این نکته را امتیاز منفی منظور خواهد کرد. همچنین باید کاربر متوجه شود هر صفحه، چگونه به صفحه والد خود ارتباط پیدا می‌کند.
- دسترسی به هر صفحه از سایت را با حداکثر ۳-۴ کلیک فراهم کنید: بهترین طراحی معماری سایت به گونه‌ای است که کاربران بتوانند با حداکثر ۳ یا ۴ کلیک به عمیق‌ترین صفحات وارد شوند و به همین ترتیب با کمترین کلیک به مسیر دلخواه خود بروند.
برای مثال کاربر در یک فروشگاه آنلاین پوشاک است. به آخرین مقاله بلاگ شما درباره استایل‌های زمستانی علاقه مند شده، روی آن کلیک کرده و دارد مطلب را می‌خواند. حال تصمیم می‌گیرد به دسته بندی لباس‌های زمستانی وارد شود و خرید انجام دهد. سپس نظرش تغییر کرده و می‌خواهد از تخفیف‌های شگفت انگیز فروشگاه باخبر شود. معماری سایت باید به گونه‌ای باشد که کاربر با حداکثر ۳ یا ۴ کلیک به هدف خود (هر چه که هست) برسد. منوهای بالایی و ثابت، منوهای کناری یا پایینی موقت (در صورت وجود پیشنهادهای فصلی مانند تخفیف و...) می‌توانند در طراحی معماری ساده و کاربردی، مفید واقع شوند.
- مسیر پیمایش شده را در منویی ساده، بالای سایت نمایش دهید: منوی ناوبری اصطلاحا به نام خرده‌های نان (breadcrumbs) وجود دارد که معمولا بالای صفحه سایت نمایش داده می‌شود تا کاربر بداند در حال حاضر در کدام بخش سایت است و از چه مسیری به این جا رسیده است. همچنین در این منو می‌تواند روی هر یک از گزینه‌های مکان قبلی که بوده کلیک کند و به آن صفحه هدایت شود.
استفاده از این منوها، برای بالا بردن تجربه کاربری پیشنهاد می‌شوند. خوشبختانه بسیاری از سیستم‌های مدیریت محتوا، گزینه‌ای برای اضافه کردن منوی breadcrumbs ارائه کرده‌اند.
- فایل XML و HTML نقشه سایت را ایجاد نمایید: نقشه سایت، سندی است که تمام URLهای صفحات سایت شما را بر اساس سلسله مراتب و دسته بندی‌های نشان می‌دهد. فایل HTML نقشه سایت، معمولا برای کاربرانی ایجاد می‌شود که در جستجوی صفحه‌ای خاص در سایت شما هستند اما نمی‌توانند آن را پیدا کنند. با مراجعه به لینک نقشه سایت، این صفحه را مشاهده کرده و روی لینک صفحه مورد نظر خود کلیک می‌کنند.
فایل XML نیز همان نقشه سایت بوده اما برای Crawlerهای موتور جستجو ایجاد شده است. Crawlerها با مراجعه به این فایل متوجه می‌شوند کدام صفحات در سایت شما قابل Crawl بوده و همچنین نقشه کلی سایت و ارتباط صفحات با یکدیگر را درک می‌نمایند. استفاده از فایل XML نقشه سایت، از نظر بهینه سازی سئو، اهمیت زیادی دارد.