ایجاد وب سایتی بهتر به نظر جالب میآید، اما برای ساختن همچنین وبی، چه کارهایی باید انجام دهیم و نیاز به چه زیرساختهایی داریم؟ به طور کلی، منظورمان از یک وب بهتر چیست؟ آیا این وب واقعا مطلوب همهٔ کاربران است؟ درواقع، وب، در مرکز اکثر کسبوکارهای دنیا قرار دارد به طوری که از جملهٔ این کسبوکارها میتوان به فروشگاههای آنلاین، بازیهای آنلاین، فورومها، وبسایتهای آموزشی و غیره اشاره کرد؛ علاوه بر این، با پیشروی به سمت پلتفرمهایی برای چتباتها و واقعیتمجازی، در آینده وب بیش از این مرکز توجه قرار خواهد گرفت. آنچه در این مقاله قصد داریم مورد بررسی قرار دهیم این است که در حال حاضر، دقیقا کجا قرار داریم و در سال 2017، به دنبال چه هستیم و در مورد چه مسئلهای فکر میکنیم. برای یافتن پاسخ به این سوالات، در ادامه با ما همراه باشید.
1. انعطافپذیری و مقیاسپذیری
وب از طریق دیوایسهای بسیاری -از موبایل و لپتاپ گرفته تا گجتهای پوشیدنی- در دسترسی است. پلتفرمهای بسیاری امروزه در دسترس کاربران قرار گرفته که در آن واحد میلیونها نفر میتوانند از آن استفاده کنند (برای مثال، میتوان به وبسایت آپارات اشاره کرد که برای هندل کردن کاربرانش، نیازمند پهنای باند عجیبوغریبی است!)
پس زمانی که ما با خیل عظیمی از کاربران روبهرو هستیم، زیرساخت وب بایستی به گونهای طراحی شده باشد که در لحظه بتواند پاسخگوی نیاز ما باشد. حال چگونه میتوانیم مطمئن شویم که وب مورد نظر ما، منعطف، سریع، قابلاعتماد و مقیاسپذیر است؟ آیا پیش از شروع پروژه باید اصول کدنویسی را رعایت کنیم یا پس از پیادهسازی پروژه، به مرور زمان اشکالات کدنویسی را مرتفع سازیم؟
برای اینکه مطمئن شوید اپلیکیشن یا وبسایت شما میتواند در برابر حملات سایبری مقاومت کند و سرور شما به اصطلاح Down نشود، به ترکیبی از ایدهها و تمهیدات نیاز دارید. پس به طور کلی، قبل از آنکه عدم پاسخگویی وبسایت شما منجر به از دست دادن کاربران شود، شما -به عنوان یک توسعهدهنده- میبایست به فکر چنین زیرساختی باشید.
2. بهروز بودن اطلاعات فنی
سال 2016، سالی پر از توئیتها، پستها و سخنرانیهای بیشماری بود که در مورد توسعهٔ وب بودند و سال ۲۰۱۷ نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. ما امروز هیچ کمبودی در لایبرریها، فریمورکها و ابزاریهای ساخت وبسایت نداریم اما نکتهای که در اینجا میبایست حتما مد نظر قرار داد، این است که ما -به عنوان یک توسعهدهندهٔ وب- اصلا نیازی نداریم تا هر ابزار جدیدی که به بازار عرضه میشود را به کار گیریم.
واقعیت امر آن است که ما میبایست در مورد فناوریهای نوین مطلع باشیم، اما بیشتر تمرکز خود را باید روی یکسری ابزار خاص -که در حال حاضر آنها را مورد استفاده قرار میدهیم- معطوف کرده، در آنها عمیق و حرفهای شویم.
در عین حال، سرمایهگذاری روی مهارتهای به اصطلاح Soft نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است و میتواند در سال جاری و سالهای آتی، برگ برندهٔ شما باشد (به طور کلی مهارتها به ۲ دستهٔ Hard Skills و Soft Skills تقسیمبندی میشوند؛ منظور از مهارتهای به اصطلاح Hard، کلیهٔ مهارتهای فنی همچون توانایی کدنویسی، معماری نرمافزار، کار با دیتابیس و غیره است و منظور از مهارتهای به اصطلاح Soft هم مهارتهایی همچون مدیریت، رهبری، تیمسازی، مذاکره و غیره است.)
3. واقعیتمجازی: کاربرد آن فقط محدود به اپلیکیشنها نخواهد بود!
سال ۲۰۱۷، سال واقعیتمجازی است و وقت آن رسیده که از این فناوری بیشازپیش استفاده کرد؛ واقعیتمجازی قرار است که زندگی همهٔ ما را متحول سازد و کاربرد آن فقط به اپلیکیشنها محدود نخواهد شد. درواقع، بایستی منتظر بمانیم و ببینم چگونه واقعیتمجازی پلتفرم وب را دستخوش تغییر میسازد. جدای از بازیهای ویدیویی، واقعیتمجازی یک پلتفرم در تجارتالکترونیک، اخبار، آموزش و پرورش، مهندسی و زمینههای بیشتر در سال جاری است.
4. تاکید بر دسترسیپذیری وبسایت
استانداردهای دسترسیپذیری وبسایت یا Accessibility درواقع جریان اصلی استانداردهای وب هستند. نسخه فعلی دستورالعمل دسترسیپذیری محتوای وب توسط W3C در سال 2008 منتشر شده است، اما بعد از این همه سال، دسترسی در نظر کاربران همچنان به عنوان یک مسئلهٔ حاشیهای دیده میشود.
امروزه بسیاری از وبسایتها را میبینیم که استانداردهای دسترسیپذیری را رعایت نمیکنند. آمار و ارقام حاکی از آن است که تقریبا 300 میلیون نفر از مردم جهان به نوعی یک معلولیت دارند و این موضوع باعث میشود که ایشان نتوانند محتوای وب را همچون کاربران عادی مورد استفاده قرار دهند. ساخت یک وب جهانی بهتر به معنای ساختن یک وب در دسترس برای همه است.
5. پرفورمنس عالی
در سال 2016، تعداد کاربرانی که از موبایل و تبلت برای وبگردی استفاده میکردند از ترافیک دسکتاپ سبقت گرفت؛ با این حال، اجرای وب در موبایل، پایینتر از سطح مطلوب است. با توجه به این روند، در سال 2017، پرفورمنس یا عملکرد در زمینهٔ توسعهٔ وب، اولویت اصلی را خواهد داشت بهخصوص زمانی که صحبت از وبگردی در موبایل و تبلت به میان میآید.
مسئلهٔ پرفورمنس در پروژههایی مانند AMP گوگل و وب اپلیکیشنهای به اصطلاح Progressive دیده میشود (به طور کلی، منظور از Progressive Web App، وب اپلیکیشنهایی است که فارغ از نوع مروگر و دیوایس مورد استفاده، محتوا برای تمامی کاربران یکسان و قابل استفاده است.) علاوه بر این، مهاجرت به پروتکل HTTP/2 و حتی عرضهٔ یکسری فریمورکهای تحت وب جدید هم جزو موضوعاتی است که بحث پرفورمنس را بیشازپیش، جدی جلوه میدهند.
6. وب تعاملیتر
انتظار میرود که در مقایسه با سال ۲۰۱۶، در سال ۲۰۱۷ بیش از گذشته شاهد تعامل کاربر با وب باشیم به طوری که تجربهٔ کاربری به مراتب بهتری برای کاربرانی که از وب استفاده میکنند ایجاد گردد (از جملهٔ سرویسهایی که منجر به تعامل بیشتر کاربران با وبسایتهای مختلف میشوند، میتوان به سرویسهای رکامندر یا «پیشنهاددهنده» اشاره کرد که بسته به ماهیت کاربر، پیشنهاداتی با استفاده از هوش مصنوعی، بیگ دیتا و ماشین لرنینگ به وی میدهند.)
7. تعامل با کاربر
ما میتوانیم در سال 2017 با رشد تعامل در بین کاربران، وب را توسعه دهیم. مادامیکه ما با مد نظر قرار دادن کاربر دست به طراحی تحت وب میزنیم، مسائلی همچون دسترسیپذیر بودن، پرفورمنس، تعامل بیشتر کاربر با وبسایت و صیانت از حریم خصوصی را منجر خواهد شد که همهٔ این کارها وب را برای همه به محیطی بهتر تبدیل خواهد ساخت.
8. استفاده از میکرودیتاهایی همچون Schema.org
گوگل سرمایهگذاری قابلتوجهی روی Schema.org داشته است و فیسبوک همچنان به حمایت از Open Graph ادامه میدهد و این در حالی است که این طرحها به بهبود کیفیت جستجوی وب کمک خواهند کرد که باز هم نتیجهٔ آن ایجاد تجربهٔ کاربری بهتری از طرف کاربران خواهد شد.
9. استفاده از پروتکل امن HTTPS
گوگل -که در حال حاضر به عنوان اصلیترین موتور جستجوی مورد استفادهٔ اکثر کاربران قلمداد میشود- بارها و بارها اعلام کرده که سایتهایی که از پروتکل HTTPS به جای HTTP استفاده میکنند را در نتایج جستجوی کاربران در جایگاههای بهتری قرار میدهد و هدف گوگل از این کار هم چیزی نیست جز مهم قلمداد کردن امنیت کاربران.
10. اپلیکیشنهای تحت وب به اصطلاح Progressive
دو موضوع برای ایجاد یک وب بهتر در سال 2017 در نظر گرفته میشود: یکی رشد مداوم اپلیکیشنهای تحت وب به اصطلاح Progressive و دیگری بلوغ و تکامل پلتفرمهایی همچون انگولار، ری اکت و آیونیک. هر دوی این موارد به توسعهدهندگان و طراحان این امکان را میدهند تا دست به ایجاد UX به مراتب بهتری بزنند.
11. اول کاربر، دوم کاربر و سوم هم کاربر!
سال 2017 سالی است که توسعهدهندگان برای اولویت قرار دادن کاربران دست به هر کاری میزنند که از آن جمله میتوان به سریعتر، جذابتر، در دسترستر، یوزر فرندلیتر و عالیتر وب اشاره کرد. به عبارت دیگر، اولویت اول و آخر رضایتمندی کاربران وبسایت یا اپ است و به منظور دستیابی به این رضایتمندی -که در نهایت منجر به یوایکس بهتر میشود- طراحان، توسعهدهندگان و برنامهنویسان دست به هر کاری خواهند زد.